Με τον όρο έκζεμα (το δέρμα που ζέει) καλύπτουμε μια μεγάλη ομάδα δερματοπαθειών που έχουν κοινό χαρακτηριστικό τον κνησμό και τη φλεγμονή, με φυσαλίδες, ερυθηματολεπιδώδεις βλάβες, ρωγμές, οιδήματα, κ.α. Τα αίτια είναι ενδογενή (κληρονομικότητα, stress) και εξωγενή (έκθεση σε αλλεργιογόνα, υπερβολική χρήση σαπουνιών, κ.α.)
Στην ατοπική δερματίτιδα, που εμφανίζεται συνήθως νωρίς στην παιδική ηλικία, το κυρίαρχο σύμπτωμα είναι ο έντονος κνησμός. Ο κνησμός αυτός έχει σαν αποτέλεσμα εκδορές, συχνές επιμολύνσεις του δέρματος και επηρεάζει ακόμη και τον ύπνο του ασθενή.
Τα άτομα με ατοπική δερματίτιδα δεν έχουν καλό δερμοεπιδερμιδικό φραγμό με αποτέλεσμα να “κολλάνε” εύκολα μολυσματική τέρμινθο, μυρμηκιές ή και σταφυλόκοκκο (μολυσματικό κηρίο).
Η αντιμετώπιση της ατοπικής δερματίτιδας περιλαμβάνει:
- Πολύ καλή ενυδάτωση και λίπανση του δέρματος με εξειδικευμένα καλλυντικά προϊόντα
- Χορήγηση αντιϊσταμινικών φαρμάκων και τοπικών κρεμών με κορτιζόνη, πιμεκρόλιμους ή τακρόλιμους, σε περιόδους έξαρσης
- Επίσης βοηθάει η ελεγχόμενη έκθεση σε UVB ακτινοβολία, γι’ αυτό στα παιδιά με ατοπική δερματίτιδα, η πάθηση βελτιώνεται σημαντικά το καλοκαίρι.
Μια άλλη μορφή δερματίτιδας είναι η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, μια χρόνια, υποτροπιάζουσα τους χειμερινούς μήνες δερματίτιδα, η οποία επιδεινώνεται όταν υπάρχει stress ή ανοσοανεπάρκεια. Επίσης, στην αιτιοπαθογένεια της νόσου παίζει ρόλο ένας κοινός μύκητας, η malassezia, γι’ αυτό η χρήση αντιμυκητιασικών σαμπουάν βοηθάει σημαντικά στην καταπολέμηση των συμπτωμάτων.
Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα, εκδηλώνεται στις περιοχές που έχουμε πολλούς σμηγματογόνους αδένες, όπως το πρόσωπο, το τριχωτό της κεφαλής και το στέρνο. Εκδηλώνεται με λιπαρό κιτρινωπό λέπι πάνω σε ερυθηματώδεις πλάκες. Έχει ήπιο κνησμό, αλλά μερικές φορές επεκτείνεται με ερύθημα και λέπι (λιπαρή πιτυρίδα) σε όλο το πρόσωπο, και είναι πολύ ενοχλητική για τον ασθενή. Η θεραπεία της περιλαμβάνει ειδικά σαμπουάν, καταπολέμηση της υγρασίας και του stress και χορήγηση τοπικών σκευασμάτων με κερατολυτική και αντιμυκητιασική δράση.